Otrzymanie pisma z Sądu nigdy nie jest przyjemnym doświadczeniem. Często w swojej praktyce kancelaryjnej spotykałem się z sytuacjami, gdy klienci całkowicie zignorowali otrzymane pismo, a skutki takiego działania mogą obyć opłakane. W szczególności, gdy w korespondencji otrzymaliśmy nakaz zapłaty.
W praktyce najczęściej spotkamy dwa rodzaje nakazów zapłaty: wydany w postępowaniu upominawczym lub w postępowaniu nakazowym. Ale czym jest nakaz zapłaty?
Nakaz zapłaty jest orzeczeniem podobnym do wyroku, które pozwany otrzymuje razem z pozwem, celem ustosunkowania się do żądania powoda lub uznania roszczenia. Wydawany jest tylko w sytuacjach wskazanych w kodeksie postępowania cywilnego tj.:
I. Sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu:
1) dokumentem urzędowym;
2) zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;
3) wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu;
4) zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i nie zapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym.
5) wekslem, czekiem, warrantem lub rewersem należycie wypełnionego, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości.
6) umową, dowodem spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego, dowodem doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku,
Sąd może także wydać nakaz zapłaty, jeżeli bank dochodzi roszczenia na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych podpisanego przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzonego pieczęcią banku oraz dowodu doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty.
II. Sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, jednakże nakaz zapłaty nie może być wydany, jeżeli według treści pozwu:
1) roszczenie jest oczywiście bezzasadne;
2) przytoczone okoliczności budzą wątpliwość;
3) zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego;
4) miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju.
Klienci, którzy otrzymali nakaz zapłaty bardzo często są poddenerwowani mówiąc, że Sąd uznał rację przeciwnika bez wypowiedzenia się przez nich co do zasadności twierdzeń pozwu. Nie jest to jednak prawda. Kluczowym po otrzymaniu nakazu zapłaty jest zapoznanie się z treścią pozwu i ocena, czy powód miał rację. Wiadomo przecież, iż w życiu każdemu zdarzają się sytuację, gdy rzeczywiście nie zapłaciliśmy komuś za wykonaną usługę lub towar. W takiej sytuacji najlepszą drogą jest uznanie roszczenia i uregulowanie należności wskazanej w nakazie zapłaty.
Jeżeli uważamy, że żądanie powoda jest niezasadne należy koniecznie podjąć odpowiednie kroki. Co kluczowe na sporządzenie odpowiedzi mamy dwa tygodnie od otrzymania nakazu zapłaty, dlatego dobrym nawykiem jest zapisywanie na korespondencji sądowej daty kiedy otrzymało się konkretne pismo. Znacząco ułatwia to liczenie terminów. Co kluczowe nieuzasadnione przekroczenie wskazanego, dwutygodniowego terminu będzie miało znaczne skutki, ponieważ nakaz zapłaty uprawomocni się, co pozwoli powodowi skierować sprawę do komornika celem wyegzekwowania dochodzonej sumy. Takie przeoczenie terminu może spowodować, iż na podstawie prawomocnego orzeczenia sądowego będziemy zmuszeni zapłacić przedawniony, a nawet nienależny dług.
Jeżeli nie zgadzamy się z powodem, w jego żądaniu lub też uważamy, że treść nakazu zapłaty jest nieprawidłowa należy wnieść do sądu, który wydał nakaz zapłaty, pismo:
- w przypadku otrzymania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym-> zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym,
- w przypadku otrzymania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym -> sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.
Co bardzo istotne zarówno w treści zarzutów, jak i sprzeciwu należy dokładnie określić: sąd który wydał orzeczenie, sygnaturę sprawy, datę wydania nakazu zapłaty oraz wskazać dlaczego nie zgadzamy się z treścią pozwu oraz przedstawić dowody na powoływane przez nas twierdzenia. Zgodnie z regulacją kodeksu postępowania cywilnego już w treści zarzutów lub sprzeciwu, koniecznie trzeba podać wszystkie okoliczności, na których chcemy oprzeć nasze twierdzenia, a także wskazać dowody, które je potwierdzą. W przeciwny razie sąd może odmówić uzupełnienia powołanych twierdzeń i dowody, uznając je za spóźnione.
Jak wskazałem powyżej wydanie przez sąd nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym jest obarczone większymi ograniczeniami, w postaci konieczności przedstawienia odpowiednich dokumentów na potwierdzenie roszczenia. W przypadku kwestionowania nakazu zapłaty, także pozwany musi podjąć dodatkowe kroki, za wyjątkiem sporządzenia zarzutów oraz przesłania ich do sądu w wyznaczonym terminie. Otóż zarzuty trzeba opłacić. Opłata wynosi ¾ x0,05% x wartość przedmiotu sporu (WPS), wskazanej przez powoda. Nieopłacenie zarzutów będzie skutkowało wezwanie przez sąd do uzupełniania tego braku, a następnie wniesione zarzuty zostaną pominięte i nakaz zapłaty uprawomocni się.
W przypadku skutecznego złożenia zarzutów lub sprzeciwu sąd wyznaczy rozprawę i sprawa będzie rozpatrywana, dlatego też nie ma się co martwić, że przed przedstawieniem naszego stanowiska sąd już wydał wyrok.
Podsumowanie
W przypadku otrzymania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym lub postępowaniu upominawczym zapisujemy na piśmie kiedy je otrzymaliśmy, ponieważ mamy dwa tygodnie na ustosunkowanie się do treści nakazu oraz pozwu. Od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym składamy zarzuty, które trzeba jeszcze opłacić, a od nakazu w postępowaniu upominawczym sprzeciw. W treści zarzutów oraz sprzeciwu podajemy wszystkie twierdzenia oraz dowody, które są konieczne dla udowodnienia przed sądem naszego stanowiska.
Nie panikujmy i pilnujmy terminów.
W razie pytań, wątpliwości lub uwag proszę o kontakt poprzez komentarze i wiadomości mailowe. Postaram się pomóc każdemu i udzielić wyczerpujących odpowiedzi.
