Problematyka dziedziczenia wiąże się z pojęciem niegodności dziedziczenia. Co to znaczy, że ktoś został uznany za niegodnego dziedziczenia?
Każdy kto ma w tym interes, może żądać by sąd prowadzący postępowanie spadkowe uznał określoną osobę za niegodną dziedziczenia. Za niegodnego dziedziczenia może zostać uznana osoba powołana do dziedziczenia zarówno na podstawie ustawy, jak i wskazana w testamencie. Osobą występującą z takim żądaniem wcale nie musi być inny spadkobierca. Wymogiem jest jedynie, aby taka osoba posiadała interes w żądaniu, np. wierzyciel innego spadkobiercy, który otrzyma większą szanse na spłatę długu, jeżeli jeden ze spadkobierców nie będzie dziedziczył.
Za niegodnym dziedziczenia może zostać uznana osoba, która:
1. dopuściła się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy,
2. podstępem lub groźbą nakłoniła spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodziła mu w dokonaniu jednej z tych czynności,
3. umyślnie ukryła lub zniszczyła testament spadkodawcy, podrobiła lub przerobiła jego testament albo świadomie skorzystała z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.
Przy ustalaniu podziału masy spadkowej uznany za niegodnego dziedziczenia jest traktowany, jakby umarł przed spadkodawcą. Oznacza to, że nie jest uprawniony do dziedziczenia i nie ma prawa do otrzymania zachowku. Uprawnienia te jednak przechodzą na jego zstępnych.
Z żądaniem uznania za niegodnego dziedziczenia można wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym osoba zainteresowana dowiedziała się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem 3 lat od śmierci spadkodawcy.
Ponadto nie może zostać uznanym za niegodnego osoba, której spadkodawca przebaczył. Przebaczenie nie musi mieć żadnej określonej formy. Może być ustne, pisemne albo nawet dorozumiane, np. spadkobierca podrobił testament, spadkodawca dowiedział się o tym, a jednak w kolejnym testamencie i tak powołał tego spadkobiercę do dziedziczenia.
Podsumowanie
Za niegodnego dziedziczenia może zostać uznana osoba, która dopuściła się niewłaściwego zachowania względem spadkodawcy lub próbowała w sposób nieprawidłowy wpłynąć na ustalenie jego woli. Z żądaniem uznania za niegodnego może wystąpić osoba, która posiada w tym interes. Za niegodnego nie może zostać uznana osoba, której spadkodawca przebaczył.
